Ubytki słuchu są niewidoczne, więc łatwo je zignorować. Tymczasem łatwiej chronić słuch niż go leczyć. Profilaktyka może uratować pracowników przed ogłuchnięciem.

Na uszkodzenie słuchu przez hałas w pracy najbardziej narażeni są pracownicy branży górniczej, hutniczej, budowniczej, muzycznej, transportowej i edukacyjnej. Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem to choroba zawodowa. Jakie są jej przyczyny i sposoby na profilaktykę?

Spis treści:

Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu w pracy?

Do uszkodzenia słuchu w pracy prowadzi przede wszystkim hałas. Praca w hałasie jest też najczęstszym czynnikiem szkodliwym, którego doświadczają pracownicy. W 2021 roku w Polsce narażonych na ten czynnik było ponad 182 tys. osób. Jednak hałas nie dotyczy wszystkich w równych stopniu. Jego najbardziej dotkliwe skutki odczuwają:

  • pracownicy przetwórstwa przemysłowego,
  • pracownicy produkcyjni,
  • nauczyciele,
  • budowlańcy,
  • pracownicy fabryk, hut i kopalni,
  • barmani.

Poza hałasem, na narząd słuchu negatywnie działają substancje chemiczne nazywane ototoksycznymi. W miejscach pracy może to być np.: ołów, mangan, arsen, rtęć i różnego rodzaju rozpuszczalniki.

Połączenie hałasu i szkodliwych substancji chemicznych szybciej prowadzi do ubytków słuchu. W najgorszych przypadkach dochodzi do zawodowego uszkodzenia uszu.

Zawodowe rodzaje uszkodzeń słuchu

Ubytek słuchu jako choroba zawodowa jest sklasyfikowany w Wykazie Chorób Zawodowych jako: obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem.

Choroba zawodowa słuchu postępuje stopniowo. Najpierw, na skutek ciągłego przebywania w hałasie, postępuje uszkodzenie komórek rzęskowych w organie Cortiego. Rzęski nigdy się nie regenerują, więc z czasem słuch tylko się pogarsza. Pracownik przestaje rozróżniać poziom głośności i wysokości dźwięków oraz ma problemy z ich lokalizacją. W komunikacji z innymi ma problemy ze zrozumieniem mowy. W zależności od czasu ekspozycji i natężenia hałasu, po 10-20 latach zawodowe uszkodzenie słuchu prowadzi do jego całkowitej utraty.

Regularne badanie słuchu osób pracujących w hałasie może w porę wykryć postępującą chorobę. W programie Profilaktyka Nabytych Wad Słuchu w SALTUS Ubezpieczenia zatrudnieni mogą korzystać z konsultacji otolaryngologicznych oraz badań diagnostycznych:

  • audiometrii impedancyjnej (tympanogram),
  • audiometrii impedancyjnej + oceny funkcji trąbki słuchowej,
  • audiometrii nadprogowej,
  • audiometrii tonalnej.

To badania wystarczające do pełnej diagnozy stanu narządu słuchu.

Jak chronić słuch przed hałasem w pracy?

Do ochrony słuchu w pracy służą indywidualne środki ochrony słuchu:

  • słuchawki do pracy w hałasie,
  • wkładki (zatyczki do uszu).

Środki te ma obowiązek zapewnić pracodawca.

Jednak podstawą ochrony słuchu w pracy jest jej organizacja: zminimalizowanie ekspozycji pracowników na hałas, wyciszenie urządzeń, postawienie ekranów dźwiękowych i zapewnienie pracownikom częstych przerw z daleka od źródła dźwięków.

Dla pracowników narażonych na hałas ważna jest również higiena narządu słuchu. Zachowanie czystości małżowiny przez regularne mycie i usuwanie zalegającej woskowiny jest tym ważniejsze, im częściej pracownik doświadcza infekcji uszu i górnych dróg oddechowych. Jeśli w przebiegu choroby dojdzie do powikłań, pracownik w ramach medycyny pracy w SALTUS Ubezpieczenia, uzupełnionej o program Profilaktyka Nabytych Wad Słuchu otrzyma specjalistyczną pomoc:

  • opatrunek uszny z lekiem,
  • paracenteza (przebicie błony bębenkowej),
  • płukanie ucha,
  • przedmuchiwanie trąbki słuchowej,
  • punkcja zatok,
  • usunięcie ciała obcego z ucha/nosa/gardła.

Stopniowej utracie słuchu towarzyszą skutki zdrowotne hałasu: od zaburzeń koncentracji, zmęczenia i rozdrażnienia, po choroby z układem krążenia. Choć utrata słuchu jest niewidoczna, to właśnie ze względu na dalekosiężne negatywne skutki hałasu warto o ten zmysł dbać, szczególnie w pracy.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników