Wypadki przy pracy często zostawiają głęboki ślad nie tylko w psychice pracownika, który im uległ, ale również współpracowników, którzy byli tego świadkami. Jak diagnozować stan psychiczny po wypadku w pracy? Jak przeciwdziałać potencjalnym problemom?

Zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy, uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

Dawniej podczas badania przyczyn wypadków całą uwagę skupiano na ustaleniu winnego wypadku, ukaraniu go i zrekompensowaniu pokrzywdzonemu pracownikowi poniesionych szkód. Zmienił to rozwój psychologii bezpieczeństwa pracy, której nadrzędnym zadaniem jest badanie zachowań ludzi w środowisku pracy pod kątem ochrony zdrowia i życia pracowników. Obejmuje ona takie zagadnienia, jak: zagrożenia wypadkowe i postawy człowieka wobec nich, ocena stanu psychicznego po wypadku w pracy oraz zapobieganie wypadkom.

Z danych GUS wynika, że za około 80% przyczyn wypadków odpowiada tzw. czynnik ludzki. Szukając przyczyn, najczęściej znajdujemy osobę, które na określonym etapie czegoś nie dopilnowała, coś zaniedbała czy źle wykonała. Nie wszystkie błędy kończą się wypadkiem, ale każdy taki błąd może być przyczyną powstania zagrożenia.

Psychika człowieka po wypadku w pracy

Najwięcej niebezpiecznych zdarzeń odnotowuje się w przemyśle budowlanym, meblarskim, górnictwie, transporcie samochodowym i leśnictwie. Im większe obciążenie fizyczne i umysłowe nałożone na pracownika, tym większe niebezpieczeństwo. Reakcją pracowników na zagrożenia wypadkowe są procesy emocjonalne.
Jak duże mogą być dolegliwości psychiczne po wypadku w pracy? Psychologiczne konsekwencje wypadku wykraczają daleko poza jego skutki fizyczne. Powikłania psychiczne po wypadku w pracy mogą być bardzo poważne i rzutować na całą przyszłość pracownika.

Skutki psychiczne wypadku w pracy

Konsekwencje wypadków przy pracy czasem utrzymują się nawet wtedy, gdy pracownik już wyzdrowiał. Gdy doznał on poważnego uszczerbku na zdrowiu, to następstwem tego zdarzenia jest specyficzne zaburzenie, nazywane w psychologii zespołem stresu pourazowego lub ostrą reakcją na stres.

Doświadczenie okaleczenia czy widok śmierci pozostawia w psychice ludzi niezatarty ślad. Uszczerbek na zdrowiu psychicznym po wypadku w pracy przejawiać się może w wieloraki sposób, np. w postaci traumy. Jej efektem jest odczuwalny spadek poczucia bezpieczeństwa, co objawia się uporczywym unikaniem wszelkich bodźców skojarzonych z tragicznym zdarzeniem i ciągłą czujnością.

W efekcie urazu psychicznego po wypadku w pracy człowiek traci umiejętność rozluźnienia się. Pojawiają się napięcia, drażliwość, agresja, irytacja oraz trudności w koncentracji i osłabienie pamięci.

Cierpienie psychiczne po wypadku w pracy może też być wywołane przez tzw. intruzje. Są to niechciane myśli, dotyczące wypadku, które pojawiają się często w najmniej oczekiwanych momentach. Wzmagają się koszmary senne, nierzadko rozpoczyna długotrwała bezsenność.

Wizyta u psychologa po wypadku w pracy

Stres po urazie pojawia się zawsze, różnice dotyczą tylko stopnia jego natężenia. Obniża się samoocena pracownika. Wszystko to sprawia, że powrót na dawne stanowisko pracy może być szalenie trudny lub wręcz niemożliwy. Bywa i tak, że pracownik staje się niezdolny do wykonywania swojego zawodu i musi się przekwalifikować.

Z powyższych względów każdy pracownik, będący sprawcą, ofiarą, a nawet świadkiem wypadku (wypadek ma destrukcyjny wpływ także na osoby, które były jego świadkami, choć bezpośrednio w nim nie uczestniczyły) przy pracy powinien porozmawiać na jego temat z psychologiem.

Co należy zrobić, aby zapobiegać wypadkom?

Firma powinna rejestrować niebezpieczne incydenty, zbierając informacje o miejscu i porze wypadku, liczbie obecnych osób, charakterystyce osoby poszkodowanej, możliwych przyczynach wystąpienia wypadku i jego konsekwencjach.

Pracodawca może też zapewnić pracownikom dostęp do poszerzonych świadczeń medycyny pracy. Pomoże w tym dobrze dobrane grupowe ubezpieczenie zdrowotne, oferujące sprawną profilaktykę. Zapewnia ono dostęp do prywatnych placówek zdrowotnych, a czas oczekiwania na konsultacje lekarskie i badania jest znacznie krótszy niż w publicznej służbie zdrowia. Grupowe ubezpieczenie zdrowotne pozwala na umówienie konsultacji w ciągu kilku dni, a nie miesięcy, jak często ma to miejsce w NFZ. Oferuje ono również świadczenia w postaci konsultacji z psychologiem, która może być bardzo przydatna w sytuacjach związanych ze stresem spowodowanym wypadkiem przy pracy.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników