Prawie 30% chorób zawodowych to wynik kontaktu z wirusami i innymi chorobami zakaźnymi. Najczęściej diagnozowanymi problemami są borelioza, WZW typu C i gruźlica. Choroby zakaźne lub pasożytnicze stanowią 27,2% diagnozowanych w Polsce patologii wywołanych czynnikami szkodliwymi występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Jaką ochronę powinien zapewnić pracodawca?

Choroby zakaźne to ważny problem zdrowia publicznego na całym świecie. Są na tyle powszechne, że przechodzi je każdy z nas. Wielu chorób zakaźnych można uniknąć poprzez odpowiednie działania profilaktyczne i szczepienia ochronne. Dlatego warto wiedzieć w jaki sposób przenoszone są drobnoustroje chorobotwórcze i jak się przed nimi chronić.

Spis treści:

Co wywołuje choroby zakaźne

Jakie są główne przyczyny chorób zakaźnych? Najczęściej wymienia się bakterie, wirusy i grzyby. Inne czynniki wywołujące choroby zakaźne to roztocza, jad kiełbasiany i pasożyty. Do wywołania zakażeń zdolni są tylko niektórzy przedstawiciele z wyżej wymienionych. Jest to spowodowane różną zdolnością do wywołania choroby patogenu danej grupy oraz odpornością człowieka.

Najgroźniejsze choroby zakaźne

Na podstawie czynników wywołujących, wymienia się następujące rodzaje chorób zakaźnych:

  • wirusowe,
  • bakteryjne,
  • grzybicze,
  • prionowe,
  • riketsjozy.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) do listy najbardziej rozpowszechnionych chorób (grup) zakaźnych, oprócz Covid-19, należą:

  • zakaźne choroby układu oddechowego: przeziębienie, grypa, nieżyt nosa, zapalenie oskrzeli, płuc, gruźlica.
  • choroby biegunkowe,
  • zapalenie wątroby,
  • zapalenie opon mózgowych,
  • malaria,
  • HIV/AIDS,
  • gorączka tropikalna.

Choroby zakaźne w miejscu pracy

Rodzaj choroby zakaźnej, na którą zapadają najczęściej przedstawiciele wybranych zawodów, zależy w dużej mierze od formy ich ekspozycji zawodowej na materiał zakaźny. Choć zarażenia bardziej niebezpiecznymi chorobami (oprócz Covid-19), z uwagi na szczepienia pojawiają się coraz rzadziej, ospa wietrzna, dur brzuszny czy gruźlica u pracownika to wciąż realne zagrożenie.

Grupy zawodowe najbardziej narażone na zakaźne choroby zawodowe to:

  • zawody medyczne – z uwagi na częsty kontakt z chorymi, ryzyko zachorowania na choroby zakaźne jest wysokie. Przykładowo gruźlica płuc jako choroba zawodowa pojawia się często u pielęgniarek i osób odpowiedzialnych w placówkach leczniczych za opiekę nad ciałami zmarłych. Potencjalnie zakaźne aerozole generowane są przez wydalanie zalegającego w płucach zmarłych powietrza resztkowego. Ponadto, pielęgniarki stanowią aż 60 proc. zakażonych WZW typu C. Choroba zawodowa w tym przypadku spowodowana jest częstym kontaktem z krwią.
  • kosmetyczki, fryzjerzy – narażeni są na zarażenie chorobami skórnymi od klientów. Podczas niektórych zabiegów możliwy jest kontakt z krwią, co grozi zarażeniem m.in. żółtaczką typu B lub C.
  • zawody usługowe – częsty kontakt z wieloma różnymi osobami eksponuje pracowników na liczne choroby zakaźne.
  • weterynarz – narażony jest na kontakt z bakteriami, grzybami oraz wirusami. Istnieje ryzyko zarażenia się chorobą zakaźną, również od zwierząt.

Zapobieganie chorobom zakaźnym w miejscu pracy

Wielu zachorowań na choroby zakaźne można uniknąć poprzez szczepienia ochronne i odpowiednie działania profilaktyczne obejmujące izolację chorych oraz metody sanitarne. Do listy szczepień zalecanych należą szczepienia przeciwko:

  • WZW,
  • ospie wietrznej,
  • rotawirusom,
  • kleszczowemu zapaleniu mózgu,
  • ludzkiemu wirusowi brodawczaka,
  • inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae i Neisseria meningitidis.

Profilaktyka chorób zawodowych o charakterze zakaźnym obejmuje również:

  • przestrzeganie zasad higieny osobistej (mycie i dezynfekowanie rąk, badania okresowe pracowników)
  • dezynfekcję narzędzi, urządzeń, pomieszczeń,
  • zabiegi sterylizacyjne sprzętu medycznego i narzędzi,
  • dezynsekcję, deratyzację,

Zwalczanie chorób zakaźnych

Miejsca pracy to skupiska ludzi, w których, dzięki sprzyjającym warunkom do rozwoju i rozprzestrzeniania często pojawiają się choroby zakaźne. Leczenie dostosowuje się do przyczyny dolegliwości. W przypadku chorób wirusowych stosuje się leki przeciwwirusowe, by zwalczyć infekcje bakteryjne, wprowadza się terapię antybiotykową. Zazwyczaj jednocześnie odbywa się również leczenie wspomagające, które ma na celu ogólną poprawę stanu zdrowia pacjenta.

W przypadku odnotowanego zarażenia wśród pracowników, wszyscy współpracownicy mający kontakt z chorym muszą przejść specjalistyczne badania wykluczające lub potwierdzające ich zakażenie.

Jak chronić pracowników?

Do skutków chorób zakaźnych zalicza się zarówno absencję zawodową, jak i zjawisko prezenteizmu, czyli obecności pracownika mimo choroby, co skutkuje zmniejszeniem efektywności pracownika oraz rozprzestrzenianiem choroby na innych zatrudnionych.

Pracodawcy, oprócz cyklicznych badań kontrolnych, powinni również zapewnić pracownikom dostęp do opieki medycznej i regularnego kontrolowania stanu zdrowia. Szybka diagnoza problemu i błyskawiczne rozpoczęcie terapii chorób zawodowych zakaźnych to klucz do efektywnego leczenia oraz zatrzymania rozprzestrzeniania się choroby na innych zatrudnionych.

Pracownicy objęci Pracowniczymi Programami Profilaktycznymi SALTUS Ubezpieczenia mogą korzystać z usług prywatnych placówek i gabinetów, co znacząco skraca okres oczekiwania na świadczenia specjalistyczne. Jest to niezwykle ważne, szczególnie w przypadku chorób zakaźnych, które często są schorzeniami przewlekłymi, z którymi można zmagać się nawet do końca życia.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników