Pojawiają się nagle, bez zapowiedzi. Alergie zawodowe dotykają pracowników z wielu różnych branż. Skąd wiedzieć, że pracownik może być na nie narażony?

Pieczenie oczu, silny katar, częste kichanie, wysypka, swędzenie, pokrzywka, duszności… silna reakcja alergiczna zazwyczaj obejmuje jednocześnie większość z tych objawów. Alergia w miejscu pracy obniża ogólny komfort i pogarsza samopoczucie pracownika, ale też utrudnia wykonywanie obowiązków. Jak zatem radzić sobie z ostrą reakcja alergiczną, która dopada nas w miejscu pracy?

Spis treści:

  • Czym jest alergia zawodowa w świetle prawa?
  • Jakie alergie mogą być związane z pracą?
  • Jak opiekować się pracownikami chorującymi na alergię?

Czym jest alergia zawodowa w świetle prawa?

Mocne uczulenie w miejscu pracy (alergia) zostało wyszczególnione w wykazie chorób zawodowych, zawartym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r.

To istotne, bo wystąpienie np. choroby zawodowej skóry pozwala pracownikowi ubiegać się o określone świadczenia, w tym odszkodowanie. Przykładem jest sytuacja, w której pracodawca musi zmienić stanowisko pracy podwładnemu, który zapadł na alergię zawodową. Jeśli będzie to oznaczało obniżenie jego wynagrodzenia – firma musi też wypłacić mu dodatek wyrównawczy.

Jakie alergie mogą być związane z pracą?

Alergia to nieadekwatna reakcja układu odpornościowego na różnego rodzaju substancje (tzw. alergeny). Układ immunologiczny uznaje je za zagrożenie i wywołuje reakcje obronne w postaci reakcji alergicznych. U zdrowych osób alergeny nie wywołują żadnej reakcji.

Konkretny alergen określa rodzaj alergii, z którą mamy do czynienia, np. dany składnik pokarmu powoduje alergię pokarmową. Do częstych reakcji alergicznych należy m.in. astma atopowa, pokrzywka alergiczna, alergiczne zapalenie spojówek czy katar sienny.

Niektóre grupy zawodowe, jak m.in. piekarze, rolnicy, pracownicy ochrony zdrowia i przemysłu chemicznego, są w szczególności zagrożone wystąpieniem alergii. Do najczęściej występujących w miejscu pracy alergenów zaliczamy:

1. Związki o dużej masie cząsteczkowej:

  • lateks gumy naturalnej (piekarze, laboranci, gastronomia)
  • antybiotyki (producenci leków, pielęgniarki, weterynarze, lekarze)
  • alergeny zwierzęce (weterynarze, hodowcy, rolnicy)
  • mąka i jej zanieczyszczenia (piekarze, młynarze, kucharze, cukiernicy)
  • żywice (leśnicy, spawacze).

2. Związki o małej masie cząsteczkowej:

  • barwniki (pracownicy przemysłu metalowego i tekstylnego)
  • sole metali (pracownicy przemysłu chemicznego)
  • izocyjaniny (producenci mebli, lakiernicy samochodowi)
  • środki odkażające (pracownicy ochrony zdrowia, przemysł chemiczny, rolnictwo)
  • nadsiarczany (fryzjerzy, kosmetyczki, producenci kosmetyków);
  • bezwodniki kwasów (pracownicy przemysłu chemicznego, produkcja barwników, żywic poliestrowo-formaldehydowych).

Związki te mogą prowadzić do wystąpienia wielu uogólnionych reakcji alergicznych, wśród których znajdują się też choroby zawarte w ww. wykazie chorób alergicznych, m.in.:

  • alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
  • ostre uogólnione reakcje alergiczne
  • alergiczny nieżyt nosa
  • zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym
  • alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
  • alergiczne zapalenie spojówek
  • alergia kontaktową na dłoniach (np. uczulenie fryzjerki na daną farbę do włosów czy pielęgniarki na lateks w rękawiczkach).

Wyżej wymienione związki uczulające występować mogą w wielu różnych konfiguracjach i być składową różnych produktów, stosowanych np. w przemyśle. Dlatego uczulenie na konkretną substancję może ujawnić się w kontakcie z różnymi produktami, które ją zawierają (np. uczulenie na środki chemiczne na dłoniach, uczulenie na talk czy uczulenie na smary). Uczulenie związane z pracą może pojawić się również wśród pracowników biurowych, jako efekt narażenia na działanie kurzu, pleśni bądź grzybów. Czynniki wywołujące alergie często powstają w efekcie niedostatecznego dbania o czystość pomieszczeń. To prowadzi do rozwoju np. alergii na kurz w pracy, zapalenia obrzękowego krtani o podłożu alergicznym czy alergicznego nieżytu nosa. Choroba zawodowa w postaci alergii może doprowadzić nawet do bardzo silnej reakcji alergicznej w postaci wstrząsu anafilaktycznego, będącego zagrożeniem dla życia.

Jak opiekować się pracownikami chorującymi na alergię?

Choroby alergiczne związane z pracą stanowią częsty problem zdrowotny pracowników. Według szacunków nawet ponad połowa zachorowań na astmę u dorosłych ma związek z ekspozycją zawodową. Pracodawcy z jednej strony powinni objąć pracowników profilaktyką antyalergiczną, a z drugiej − wspierać pracowników z już rozpoznanym schorzeniem alergicznym, które może zaostrzać się w związku z warunkami pracy. W niektórych sytuacjach konieczne może okazać się przeniesienie na inne stanowisko pracy.

Objawy alergii mogą być podobne w przypadku wielu różnych alergenów, dlatego konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań. Pracodawcy posiadający grupowe ubezpieczenie zdrowotne mogą skorzystać z oferty ubezpieczyciela, w ramach której chory pracownik może uzyskać szybką pomoc specjalisty alergologa, pulmonologa bądź dermatologa, a także wykonać pełen zestaw testów pozwalających wyodrębnić czynnik alergizujący. Na ich podstawie lekarz dobierze właściwe leki przeciwalergiczne.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników