Na początku nie daje żadnych objawów, kiedy się pojawią może być za późno na skuteczne leczenie. Jak zapobiegać nowotworom płuc pracowników?

Rak płuc to choroba, którą trudno zdiagnozować w I stadium, zaś odkrycie go na późniejszych etapach zwykle kończy się śmiercią. Dane Krajowego Rejestru Nowotworów z 2019 roku podają, że w Polsce co roku na raka płuc zapada około 20 tys. osób. Większość z nie ma szans na wyzdrowienie i umiera.

Wczesne wykrycie choroby jest możliwe przy dużej uważności na objawy takie jak kasłanie, chrypka i częste infekcje dróg oddechowych oraz dzięki częstym badaniom profilaktycznym.

Spis treści:

Rak płuc — przyczyny

W Polsce rak płuc pod względem zachorowalności jest na drugim miejscu, zarówno u kobiet i u mężczyzn. Pod względem umieralności jest na miejscu pierwszym.

Główna przyczyna zachorowań to nałóg nikotynowy. Aż 90% chorych osób to obecni lub byli palacze. Rzucenie palenia zmniejsza ryzyko wystąpienia raka płuc, ale w sposób znaczny następuje to dopiero po 15-20 latach.

W dalszej kolejności ryzykiem zachorowania jest bierne palenie tytoniu, które również naraża na substancje rakotwórcze.

Inne niebezpieczne dla płuc substancje promieniotwórcze i toksyczne są obecne w wielu miejscach pracy. Do szczególnie groźnych materiałów należą:

  • krzemionka,
  • radon,
  • nikiel,
  • beryl,
  • kadm,
  • azbest,
  • sadza i dym powstały ze spalania węgla kamiennego,
  • spaliny silników samochodowych.

Dlatego, spośród grup zawodowych najbardziej narażonych na raka płuc są:

  • mechanicy samochodowi,
  • pracownicy budowlani,
  • maszyniści kolejowi,
  • górnicy,
  • strażacy,
  • stolarze,
  • spawacze,
  • pracownicy stacji benzynowych.

Ekspozycja na trujące związki lotne nie powoduje choroby od razu. Negatywne efekty pojawiają się po wielu latach narażania organizmu na działanie szkodliwych substancji.

Do tych podstawowych czynników chorobotwórczych dochodzą kolejne:

  • predyspozycje genetyczne do nowotworów,
  • rak płuc w rodzinie,
  • POCHP lub zwłóknienie płuc (IPF),
  • wcześniejsze zachorowania na nowotwory: głowy, szyi, pęcherza moczowego, chłoniak, rak płuc.

W jakim wieku atakuje ta choroba? Najczęściej chorują osoby po 65 roku życia.

Rak płuca — objawy

Na początkowym stadium choroby rak płuc nie daje objawów lub są one niespecyficzne i można je powiązać z wieloma innymi schorzeniami. Na tym etapie choroba jest wykrywana przy okazji badań rentgenowskich klatki piersiowej lub tomografii komputerowej.

Objawy pojawiają się później, w III i IV stadium choroby i są następujące:

  • kaszel, chrypka,
  • duszności,
  • świszczący oddech,
  • odksztuszanie z wydzieliną,
  • ból w klatce piersiowej i barkach,
  • zmęczenie,
  • utrata wagi,
  • zespół żyły głównej górnej (poszerzenie żył górnej połowy ciała).

Rak płuc wykryty na podstawie rozwiniętych objawów rokuje małe szanse na wyleczenie, ponieważ na tym etapie jest już za późno na operację. Jedyną szansą na wczesne wykrycie choroby jest niskodawkowa tomografia komputerowa (NTDK) i regularne badania profilaktyczne.

Skierowanie na NTDK wymaga spełnienia kilku warunków, np. wieloletniego nałogu tytoniowego. Nie jest to więc profilaktyka dostępna dla każdego. Taką rolę pełnią badania, np. w ramach Programu Profilaktyka Onkologiczna + Walka z Rakiem w SALTUS Ubezpieczenia. Pracownicy z miejsc pracy szczególnie narażonych na ekspozycje czynników rakotwórczych powinni wykonywać badania profilaktyczne regularnie. RTG klatki piersiowej to podstawa dbania o zdrowie płuc osób pracujących w szkodliwych warunkach.

Rodzaje raka płuc

Diagnoza raka płuc obejmuje ustalenie jego lokalizacji, wielkości i zmian w płucach, które towarzyszą chorobie. Za pomocą tomografii ustala się również stopień zaawansowania choroby. Następnie określa się rodzaj nowotworu:

  • niedrobnokomórkowy rak płuc — około 80-85 proc. przypadków zachorowań,
  • drobnokomórkowy rak płuc — około 13-15 proc. przypadków,
  • rak wielkokomórkowy płuca — około 2 proc. przypadków.

Spośród niedrobnokomórkowych nowotworów płuc najczęściej spotykany jest rak gruczołowy płuc, który najczęściej dotyczy obwodowych części płuc. W przypadku tego rodzaju nowotworu istnieje obecnie najwięcej możliwości leczenia.

Leczenie raka płuca

Wybór optymalnej metody leczenia jest związany diagnostyką raka płuc i dokładnym określeniem charakteru danego nowotworu płuc. Rokowania zależą od rodzaju raka i typu guza oraz od kondycji pacjenta. Leczenie jest ukierunkowane na konkretne cele i może być:

  • radykalne (całkowite wycięcie nowotworu),
  • paliatywne (chemioterapia lub radioterapia),
  • immunoterapeutyczne.

Decyzję o rodzaju leczenia podejmuje konsylium wielospecjalistyczne, w skład którego wchodzą lekarze takich specjalizacji jak: tarakochirurg (chirurg klatki piersiowej), onkolog kliniczny i onkolog radioterapeuta.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników