Praca zmianowa nocna mocno obciąża zdrowie, a niektóre choroby są przeszkodą do jej podjęcia. Zaliczają się do nich m.in. choroby serca, cukrzyca, a także zaburzenia snu i depresja.
Przeciwwskazania zdrowotne do pracy w nocy są nieodłącznym elementem wielu branż, od służby zdrowia po transport i logistykę. Jednak nie każdy może sprostać wyzwaniom, jakie niesie ze sobą nocny tryb życia. Do pracy nocnej dyskwalifikują m.in. cukrzyca, padaczka, choroby serca, tarczycy czy przewlekłe zaburzenia snu. Pracownik może zachorować na te choroby w każdej chwili. Regularne badania lekarskie w ramach grupowych ubezpieczeń zdrowotnych szybko je wykrywają, dzięki czemu pracodawca może zadbać o bezpieczeństwo zatrudnionych.
Spis treści:
- Kto nie może pracować w nocy?
- Zdrowotne skutki pracy w nocy
- Praca zmianowa nocna — najlepiej pod kontrolą lekarza
- Który pracownik może odmówić pracy w nocy?
Kto nie może pracować w nocy?
Praca nocą jest niewskazana dla osób z określonymi problemami zdrowotnymi. Do chorób, które mogą dyskwalifikować do pracy w nocy, należą między innymi:
- choroby nowotworowe,
- przewlekła niewydolność nerek,
- przewlekłe choroby psychiczne,
- ciężkie choroby układu trawiennego,
- cukrzyca,
- choroby serca i układu krążenia.
Warto pamiętać, że nie każde z wymienionych schorzeń automatycznie dyskwalifikuje do pracy nocnej. Ostateczna decyzja zależy od indywidualnej oceny lekarza, który uwzględni charakterystykę pracy, stan zdrowia oraz potrzeby pacjenta. To, czy cukrzyk może pracować w nocy jest więc kwestią otwartą, która zależy od stanu pracownika i stopnia zaawansowania choroby. Zawsze jednak osoby chore przewlekle silniej odczują negatywne strony pracy w nocy, niż pracownicy w pełni zdrowia.
Zdrowotne skutki pracy w nocy
Praca w nocy wiąże się z szeregiem negatywnych skutków dla zdrowia. Przede wszystkim zmienia naturalny rytm dobowy organizmu, co może prowadzić do:
- zaburzeń snu — bezsenność, zmęczenie, problemy z koncentracją.
- problemów z układem pokarmowym — wrzody żołądka, zgaga, zaparcia,
- zaburzeń nastroju — depresja, lęk, drażliwość.
- osłabienia układu odpornościowego — zwiększona podatność na infekcje,
- chorób układu krążenia — nadciśnienie tętnicze, zawał serca, udar mózgu,
- chorób nowotworowych — rak piersi, prostaty czy płuc.
Ponadto, praca w nocy może prowadzić do:
- wypadków — zmęczony organizm to osłabiona uważność,
- błędów w pracy — praca nocna obniża koncentrację i zdolność logicznego myślenia,
- problemów w życiu osobistym — praca zmianowa utrudnia utrzymanie prawidłowych relacji z rodziną i przyjaciółmi.
Praca w nocy jest konieczna w niektórych zawodach, jednak należy pamiętać o jej negatywnych skutkach dla zdrowia. Ważne jest, aby osoby pracujące w nocy stosowały się do zaleceń lekarskich i dbały o higienę życia, aby zminimalizować ryzyko negatywnych konsekwencji.
Praca zmianowa nocna — najlepiej pod kontrolą lekarza
Praca w nocy wiąże się z wieloma wyzwaniami dla organizmu. Dlatego tak ważne jest, aby osoby pracujące w nocy pozostawały pod opieką lekarską.
W ramach opieki zdrowotnej w SALTUS Ubezpieczenia lekarz oceni, czy dana osoba jest zdolna do pracy w nocy. Monitorowanie stanu zdrowia pracownika umożliwiają regularne badania kontrolne:
- morfologia krwi — pozwala na ogólną ocenę stanu zdrowia i wykrycie ewentualnych niedoborów,
- poziom hormonów — zaburzenia hormonalne są częstym problemem u osób pracujących w nocy,
- poziom ciśnienia krwi — praca w nocy może prowadzić do nadciśnienia tętniczego,
- EKG serca — analiza pracy serca,
- okulistyczne — praca w sztucznym świetle negatywnie wpływa na wzrok.
Lekarz może również zalecić inne badania, w zależności od indywidualnych potrzeb pracownika.
Który pracownik może odmówić pracy w nocy?
Przepisy prawa pracy w Polsce określają sytuacje, w których pracownik ma prawo odmówić wykonywania obowiązków zawodowych w nocy, jeśli jest niezdolny do pracy w godzinach nocnych ze względów zdrowotnych. Odmowa ta musi być poparta odpowiednim zaświadczeniem lekarskim.
Czy można odmówić pracy w godzinach nocnych także z innych przyczyn? Prawo przewiduje taka ochronę dla:
- kobiet w ciąży,
- osób opiekujących się dzieckiem do lat 4 (o ile nie wyraża zgody na pracę w nocy),
- pracowników młodocianych,
- osób niepełnosprawnych (chyba że się zgodzą i dostarczą pozytywną opinię od lekarza medycyny pracy).
Pracownik niezdolny do pracy w godzinach nocnych nie musi przedstawiać zaświadczenia lekarskiego, aby odmówić pracy w nocy. Wystarczy, że złoży oświadczenie u pracodawcy.
Wielu pracowników zastanawia się, czy pracodawca może zmusić do pracy w nocy. Nie powinno dochodzić do takich sytuacji. Praca w godzinach nocnych musi być zgodna z przepisami i nie może naruszać praw pracownika. Pracodawcy zobowiązani są do uwzględnienia ograniczeń wynikających z potrzeb zdrowotnych oraz sytuacji życiowej pracowników, dążąc do znalezienia rozwiązania korzystnego dla obu stron.
SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!
Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.
Wyróżniki oferty:
- Brak górnej granicy wieku
- Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
- Aplikacja mobilna i telekonsultacje
Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:
- Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
- Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
- Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników