Wady wymowy u dorosłych obniżają samoocenę i pewność siebie, co może rzutować na  relacje i samopoczucie w pracy. Można to zmienić. Terapia logopedyczna dorosłych jest równie skuteczna, jak dla dzieci.

Logopedę kojarzymy z wadami wymowy u dzieci, jest jednak grupa dorosłych, którym ten lekarz może pomóc. Do logopedy trafiają osoby po wypadkach i chorobach, takich jak udar mózgu, nowotwory, choroby naczyniowe. Trudności związane z mową, takie jak niewyraźna mowa u dorosłych czy seplenienie u dorosłych wpływają na funkcjonowanie w pracy. Dostęp do logopedy daje tym pracownikom szanse na wyleczenie i odbudowę samooceny.

Spis treści:

Przyczyny wady wymowy u dorosłych

Problemy z mową u osób dorosłych najczęściej są efektem niepodjęcia lub zaniedbania terapii logopedycznej w dzieciństwie. Dorosłym zwykle doskwiera seplenienie, jąkanie, niewyraźna mowa (za szybka i niestaranna), jąkanie i nieprawidłowa wymowa głoski „r” (rotacyzm) czy nosowanie (podczas mówienia powietrze wydostaje się przez nos zamiast przez usta). Przyczyn zawsze należy szukać indywidualnie, najczęściej związane są z budową anatomiczną narządu mowy oraz słuchu:

  • defektami anatomicznymi aparatu mowy,
  • jego nieprawidłowej pracy,
  • wadami słuchu,
  • wadami zgryzu.

Powodem nieprawidłowego mówienia jest też wpływ najbliższego otoczenia podczas nauki mówienia — dzieci uczą się przez naśladowanie. Wyuczona w dzieciństwie mowa z błędami towarzyszy także w dorosłym życiu.

Kiedy do logopedy?

Wskazania logopedyczne do terapii mowy obejmują trzy główne obszary:

  • Wyeliminowanie wad wymowy

Na ten krok najczęściej decydują się dorośli, którym słyszalne błędy w mówieniu zaczęły przeszkadzać w pracy lub odczuwają z tego powodu dyskomfort w relacjach z innymi ludźmi. Seplenienie w towarzystwie osób dorosłych, szczególnie w sytuacjach zawodowych, zabiera pewność siebie i potrafi skutecznie zniszczyć profesjonalny wizerunek.

  • Nauka emisji głosu

Pracę nad głosem w zakresie dykcji, fonacji i męczliwości głosu przy dłuższym wypowiadaniu się czy zmianie jego brzmienia podejmują osoby, które głosem pracują zawodowo. Nauczyciele, wykładowcy, przedstawiciele handlowi, dziennikarze i spikerzy radiowi są zobligowani do szczególnego dbania o narząd mowy. Prawidłowa emisja głosu jest ważnym elementem wizerunku zawodowego oraz chroni narząd mowy przed chorobami wynikającymi z jego intensywnego używania.

  • Nauka mówienia po ciężkich schorzeniach neurologicznych

Uszkodzenia mózgu na skutek chorób neurodegeneracyjnych mogą doprowadzić do zaburzeń lub nawet całkowitej utraty mowy. Każda osoba po udarze mózgu, z chorobą Parkinsona, Alzcheimera, stwardnienia zanikowego bocznego, demencją czy po wypadku drogowym, czego skutkiem jest uszkodzenie aparatu mowy, powinna udać się na terapię logopedyczną. Schorzenia mowy takie jak afazja, dyzartria i anartria można skutecznie leczyć.

Skierowanie do logopedy — czy jest potrzebne?

Rozpoczęcie terapii mowy na NFZ jest możliwe po diagnozie. Skierowanie do logopedy dla dorosłych może wystawić lekarz laryngolog. Warto wiedzieć, że dokument ten jest wystawiany wyłącznie w wersji papierowej. Czas oczekiwania na wizytę wynosi  średnio około miesiąca, co przy zmianach neurologicznych w mózgu jest długim okresem. W takich przypadkach rehabilitację mowy trzeba rozpocząć jak najszybciej.

W lepszej sytuacji są osoby, które korzystają z grupowych ubezpieczeń zdrowotnych w pracy. Dzięki ubezpieczycielowi, np. takiemu jak SALTUS ubezpieczenia, korzystają z prywatnych placówek medycznych, do których czas oczekiwania to kilka dni. Przy wskazaniu specjalistycznej rehabilitacji (np. mowy) po udarze, SALTUS zapewnia w zależności od wybranego wariantu ubezpieczenia  20 lub 60  spotkań rehabilitacyjnych. To wystarczy, żeby nie zaprzepaścić szansy na polepszenie sprawności mówienia lub odzyskania mowy.

Terapia logopedyczna dorosłych — na czym polega?

Tak jak u dzieci, problemy z mową u dorosłych rozwiązuje terapia logopedyczna. Jest równie skuteczna jak w przypadku małych pacjentów, jednak ze względu na wieloletnie utrwalenie złych nawyków pozbycie się ich i zastąpienie dobrymi trwa o wiele dłużej. Średni czas terapii to dwa lata, ale wiele zależy od częstotliwości spotkań z logopedą oraz zaangażowania i systematyczności podczas pracy własnej.

Terapia polega na wielokrotnych powtórzeniach zaleconych ćwiczeń, których poprawne wykonywanie w gabinecie nadzoruje lekarz. Same spotkania pod okiem specjalisty nie przyniosą sukcesu. Wyeliminowanie wad wymowy wymaga samodzielnych ćwiczeń wykonywanych w domu, co wymaga samozaparcia, motywacji i dyscypliny.

Szczególnym rodzajem terapii jest terapia logopedyczna po tracheotomii, czyli mechanicznym otwarciu tchawicy, przez którą wprowadza się rurkę do wentylacji płuc. Pacjent ma problemy nie tylko z mową, ale i z połykaniem. Terapia powinna rozpocząć się, kiedy rurka tracheotomijna jest jeszcze w ciele pacjenta i przygotowywać go do jej usunięcia poprzez ćwiczenia — naukę połykania, kaszlenia – wzmacnianiające mięśnie krtani.

Z kolei ćwiczenia logopedyczne dla dorosłych po udarze mogą pomóc „przeprogramować mózg” i odzyskać mowę. Z tym, że nie każdy udar ma taki sam wpływ na mowę. Bardziej negatywnie odczują to osoby, których mózg został uszkodzony po lewej stronie — lewa półkula odpowiada za mówienie. To jednak nie przekreśla możliwości odzyskania mowy, nawet jeśli tradycyjna terapia, nauka mówienia dla dorosłych, nie daje rezultatów. Wielu ludzi odzyskało możliwość mówienia dzięki… śpiewaniu. Prawa półkula mózgowa odpowiada za zdolności muzyczne, co sprawia, że nawet pacjenci po udarze mogą (na swój sposób) śpiewać i w ten sposób odzyskują mowę. Dobra jest każdy rodzaj terapii zaburzeń mowy u dorosłych, która działa i jest skuteczna.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników