Praca na stojąco to najczęściej praca fizyczna, niekoniecznie ciężka, lecz zakwalifikować ją należy do prac niełatwych. Czy prawo reguluje obowiązki pracodawcy w kontekście dbałości o zdrowie pracownika pracującego na stojąco?

Pracę w pozycji stojącej wykonuje np. fryzjer, ale także wielu pracowników zakładów produkcyjnych, gdzie praca przy taśmie produkcyjnej wymaga stałego zaangażowania górnych części ciała.

Praca stojąca – BHP

Z punktu widzenia BHP pracę w pozycji stojącej należy podzielić na dwa rodzaje:

  • pracę niewymagającą stale pozycji stojącej i
  • pracę wymagającą stale pozycji stojącej lub chodzenia.

W przypadku wykonywania pracy niewymagającej stale pozycji stojącej pracodawca powinien zapewnić pracownikom możliwość siedzenia. W drugim przypadku pracodawca musi zapewnić pracownikom miejsce w pobliżu stanowiska pracy, gdzie pracownik będzie miał możliwość odpocząć (§ 49 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy).

Polskie przepisy regulujące zasady bezpieczeństwa i higieny pracy nie przewidują norm wykonywania pracy w pozycji stojącej. Nie ma zatem norm dotyczących liczby godzin, jakie pracownicy mogą przepracować w pozycji stojącej lub siedzącej. Decyzja o sposobie organizacji stanowiska pracy w pozycji stojącej należy więc do pracodawcy. Praca w pozycji stojącej i jej czas zależą więc od charakteru obowiązków. Wyjątkiem jest sytuacja pracy stojącej w ciąży – kobieta ciężarna nie może pracować w pozycji stojącej, jeśli praca taka trwałaby łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej.

Ból nóg w pracy stojącej

Pracę w pozycji stojącej możemy zaliczyć do prac w wymuszonej pozycji ciała. Wysiłek fizyczny wykonywany przez osoby pracujące w takim trybie może skutkować dodatkowymi problemami zdrowotnymi. Praca w pozycji stojącej to praca fizyczna, najczęściej angażująca głównie układ mięśniowy. Pracę tą wykonują osoby zatrudnione np. przy taśmach produkcyjnych, sprzedawcy, kelnerzy czy fryzjerzy, ale nie tylko. Przykładowo, praca na stojąco przy komputerze to jeden z najnowszych trendów w firmach IT, korporacjach i wśród freelancerów. Popularnie zwana przez nich pracą na stojąco przy biurku z założenia ma wymuszać prawidłową postawę, pomagać w koncentracji i ułatwiać spalanie kalorii.

Zła ergonomia pracy w pozycji stojącej może powodować dodatkowe problemy zdrowotne, a pozycja stojąca w pracy może wiązać się dodatkowo z brakiem ruchu (mało przerw itp.). W efekcie u pracownika pracującego 8 godzin na nogach mogą wystąpić problemy zdrowotne.

Wpływ stojącego stanowiska pracy na funkcjonowanie organizmu

Praca stojąca jest identyfikowana jako czynnik uciążliwy. Oznacza to, że oprócz większego zmęczenia nie powoduje stałego uszczerbku na zdrowiu. Jednak nawet jeśli pracownik dysponuje regularnymi przerwami, praca stojąca wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Do największych zagrożeń zaliczyć można:

  • duże obciążenie mięśni kończyn dolnych i pleców,
  • większe zużycie energii w porównaniu z pozycją siedzącą,
  • większe ukrwienie w obrębie kończyn dolnych kosztem niedokrwienia pozostałych części ciała,
  • niekorzystne obciążenie statyczne nóg,
  • niedostateczne zaopatrzenie w krew i tlen więzadeł zapewniających ruch kręgosłupa.

Osoby pracujące w pozycji stojącej zazwyczaj mogą poruszać się wokół stanowiska, ale przy organizowaniu miejsca pracy warto pamiętać, by wyeliminować konieczność nadmiernego sięgania, schylania i skręcania tułowia oraz wymuszania nienaturalnych pozycji głowy. W miarę możliwości należy też zapewnić gładką, poziomą i niepoślizgową powierzchnię stania. Podłoga pokryta matą lub drewnem zmniejszy obciążenie stawów kończyn dolnych i kręgosłupa oraz zredukuje utratę ciepła.

Wykonując pracę w pozycji stojącej, warto zadbać o swoje zdrowie i dobre samopoczucie również we własnym zakresie. Pracownik powinien zwrócić szczególną uwagę na właściwą naturalną pozycję. Warto stać w lekkim rozkroku, pomoże to w utrzymaniu odpowiedniej równowagi. Ważne jest również odpowiednie obuwie, najlepiej sportowe. Co jakiś czas wskazane są skłony lub przysiady, by pobudzić krążenie.

Korzyści wynikające z pracy w pozycji stojącej

Do największych korzyści płynących z pracy w pozycji stojącej zaliczyć można:

  • szybsze spalanie kalorii oraz ruch, pozwalający utrzymać ciało w lepszej formie niż w czasie pracy siedzącej,
  • szybsze i efektywniejsze wykonywanie zadań, większą koncentrację,
  • mniejsze uczucie senności w ciągu dnia.

Jak unikać wad postawy z pomocą ubezpieczenia?

Oprócz dbałości o właściwą postawę w pracy warto też regularnie sprawdzać swój stan zdrowia, żeby przeciwdziałać ewentualnym zmianom w postawie. Im szybciej wykryjemy problem, tym lepiej. Niektórzy ubezpieczyciele, jak SALTUS Ubezpieczenia, zapewniają nawet specjalny zestaw badań profilaktyczny pozwalający przeciwdziałać właśnie takim schorzeniom. Pracowniczy Program Profilaktyczny Nabytych Wad Postawy zapewnia dostęp do odpowiednich specjalistów i badań diagnostycznych, przede wszystkim obrazowych.

SALTUS Ubezpieczenia – skontaktuj się z nami!

Specjalizujemy się w grupowych ubezpieczeniach zdrowotnych chroniących pracowników. Pomagamy dbać o zdrowie i zadowolenie zatrudnionych, co minimalizuje liczbę absencji chorobowych. Jesteśmy w stanie zapewnić ochronę ściśle dopasowaną do potrzeb, rozmiaru, charakteru działalności firmy oraz struktury wiekowej zatrudnionych. Współpracujemy zarówno z ogólnopolskimi sieciami medycznymi, jak i wysokospecjalistycznymi przychodniami regionalnymi, dzięki czemu zapewniamy pomoc w każdym zakątku Polski.

Wyróżniki oferty:

  • Brak górnej granicy wieku
  • Możliwość modyfikacji ochrony w trakcie trwania umowy
  • Aplikacja mobilna i telekonsultacje

Dodatkowe korzyści dla pracodawcy:

  • Świadczenia Medycyny Pracy, w tym Pracownicze Programy Profilaktyczne, nie stanowią przychodu pracownika – nie są obciążone CIT i ZUS
  • Pracownicze Programy Profilaktyczne zmniejszają całkowity koszt ubezpieczenia
  • Dobrze dobrana ochrona zmniejsza liczbę i długość absencji chorobowych pracowników